Xu hướng sử dụng thuốc lá điện tử giảm khi tỷ lệ hút thuốc ở Hoa Kỳ tiếp tục giảm

Tỷ lệ hút thuốc lá tại Hoa Kỳ đã giảm đáng kể trong vài năm qua, nhưng việc sử dụng thuốc lá điện tử lại đang có xu hướng tăng lên, đặc biệt là ở thanh thiếu niên và người trưởng thành trẻ tuổi. Hiện tượng này đã thu hút sự chú ý của các chuyên gia y tế công cộng, những người cho rằng thuốc lá điện tử không chỉ gây hại cho sức khỏe mà còn có thể trở thành "sản phẩm khởi đầu" dẫn tới việc sử dụng thuốc lá truyền thống.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), tỷ lệ hút thuốc tại Hoa Kỳ đã giảm xuống mức thấp nhất trong hơn nửa thế kỷ vào năm 2020, với 12,5% dân số trưởng thành (vẫn hơn 30 triệu người) hiện đang hút thuốc. Tỷ lệ hút thuốc cụ thể đã giảm từ 14% (tương đương 34,1 triệu người) xuống còn 12,5% (30,8 triệu người) vào năm 2019, so với mức 42% vào năm 1965.

Tuy nhiên, cùng thời gian đó, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành giảm từ 4,5% (10,9 triệu người) vào năm 2019 xuống còn 3,7% (9,1 triệu người). Trong khi đó, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở giới trẻ lại tăng lên kể từ năm 2011. Bộ Y tế Công cộng đã tuyên bố đây là một “dịch bệnh” và kêu gọi hành động để giải quyết tình hình ngày càng tồi tệ này. Hiện có khoảng 3,6 triệu thanh thiếu niên Hoa Kỳ đang sử dụng thuốc lá điện tử.

Thuốc lá điện tử ban đầu xuất hiện với hình ảnh là một công cụ hỗ trợ cai thuốc lá. Ý tưởng kinh doanh đằng sau sản phẩm này khá thông minh: các nhà sản xuất tuyên bố rằng thuốc lá điện tử mang đến tất cả những thú vui của thuốc lá truyền thống nhưng không gây hại, và còn có thể giúp cai thuốc. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu quốc tế đã nhất quán cho thấy mối liên hệ mạnh mẽ giữa việc sử dụng thuốc lá điện tử và khả năng hút thuốc lá truyền thống sau này ở thanh thiếu niên và người trưởng thành trẻ tuổi. Những người sử dụng thuốc lá điện tử có tỷ lệ chuyển sang hút thuốc lá truyền thống cao hơn nhiều lần so với những người chưa từng hút thuốc.

Ngoài ra, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng chỉ rõ trong “Báo cáo về Dịch bệnh Thuốc lá Toàn cầu năm 2019” rằng không có đủ bằng chứng để khẳng định thuốc lá điện tử giúp cai thuốc lá, và thuốc lá điện tử không được khuyến nghị là một phương pháp hỗ trợ cai thuốc. Cho đến nay, cả Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) và Cục Quản lý Dược phẩm Trung Quốc đều chưa phê duyệt bất kỳ sản phẩm thuốc lá điện tử nào như một phương pháp hỗ trợ cai thuốc.

Thuốc lá điện tử là sản phẩm điện tử biến dung dịch chứa nicotine thành hơi bằng phương pháp phun sương và các cách thức khác. Thuốc lá điện tử có một số lợi ích tiềm năng:

• Không chứa nhựa đường, carbon monoxide và các chất độc hại khác trong thuốc lá, ít gây hại hơn cho cơ thể người.
• Giúp người hút thuốc dần dần giảm lượng nicotine, từ đó đạt được mục tiêu cai thuốc lá.
• Không tạo ra khói thuốc thụ động và khói thuốc dư thừa, ít ảnh hưởng đến môi trường và những người xung quanh.
• Rẻ hơn thuốc lá truyền thống và có thể tiết kiệm chi phí.

Tuy nhiên, thuốc lá điện tử không hoàn toàn vô hại, vẫn chứa nicotine - một chất gây nghiện có thể tác động tiêu cực đến tim mạch và huyết áp. Hơn nữa, độ an toàn lâu dài của thuốc lá điện tử chưa được chứng minh đầy đủ bằng bằng chứng khoa học. Vì vậy, khi sử dụng thuốc lá điện tử, chúng ta vẫn cần kiểm soát liều lượng và chọn các sản phẩm tuân thủ quy định. Ngoài ra, khi sử dụng thuốc lá điện tử, cần chú ý đến hành vi văn minh và tôn trọng người xung quanh.

Do đó, các chuyên gia kêu gọi chính phủ và xã hội áp dụng nhiều biện pháp hơn để ngăn chặn và giảm thiểu việc sử dụng thuốc lá điện tử, đặc biệt là trong giới trẻ. Một số quốc gia và khu vực đã ban hành các quy định hạn chế hoặc cấm sản xuất, bán và sử dụng thuốc lá điện tử. Ví dụ, Hoa Kỳ đã cấm bán tất cả các sản phẩm thuốc lá điện tử có hương vị, trừ hương vani truyền thống và bạc hà. Trung Quốc cũng đã ban hành "Quy định Quản lý Thuốc lá Điện tử" vào năm 2020, trong đó quy định rõ việc cấm sản xuất, bán và sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử cung cấp cho người chưa đủ tuổi hoặc nhắm vào đối tượng này, đồng thời tăng cường quản lý và giám sát sản phẩm.

Các chuyên gia tin rằng những biện pháp này có thể giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng, ngăn chặn thanh thiếu niên tiếp xúc với thuốc lá điện tử và giảm ảnh hưởng của thuốc lá điện tử đến quá trình cai thuốc lá truyền thống. Họ cũng khuyến nghị người hút thuốc tìm đến các phương pháp cai thuốc hiệu quả và an toàn hơn như liệu pháp hành vi và thuốc hỗ trợ cai thuốc.